Wat zijn verantwoorde tegels?

• Door Shanna Mank
• 27/07/2015

Tegels zijn al heel verantwoord

Bent u ook graag verantwoord bezig? Tegels zijn op zichzelf al erg duurzaam; ze worden gemaakt van natuurlijke materialen en ze gaan lang mee omdat ze slijtvast en tijdloos zijn. Toch zijn er punten waar u op kunt letten om écht verantwoorde tegels in huis te halen. We helpen u graag op weg met tips om ze te herkennen. Dit doen we voor de twee meest voorkomende tegelsoorten: keramische tegels en natuursteen.

Verantwoorde keramische tegels

Keramische tegels bestaan uit zuivere minerale grondstoffen als klei en zand. Aan deze grondstoffen is een overvloed waardoor voorraden nauwelijks worden aangesproken. U hoort het al, de keramische tegel is eigenlijk al verantwoord.

Wat kan er nog aan verbetering plaatsvinden?

Dat kan onder andere in het energieverbruik van de tegelfabrikant en het proces van recycling. Om erachter te komen of een fabrikant een milieubewust productieproces heeft, zijn er twee keurmerken in het leven geroepen: Europees Ecolabel en Cradle to Cradle (C2C).

• Europees Ecolabel: kijkt naar productieprocessen die minder belastend zijn voor het milieu dan soortgelijke producten bij andere fabrikanten.
• Cradle to Cradle: focust zich op hergebruik van materialen om de kringloop te sluiten, en zo duurzamer bezig te zijn dan steeds nieuwe grondstoffen aan te spreken.

Er is één keramische tegelsoort die nog een stapje verder gaat omdat deze niet in de oven gebakken wordt, maar uithardt in water en daarmee toch wel één van de duurzaamste tegelsoorten is; de Portugese cementtegel.

Verantwoord natuursteen

Door de aarde zelf geproduceerd, is natuursteen een voorbeeldig voorbeeld van een verantwoorde tegel. Er is geen oven aan te pas gekomen, door de hitte of verdrukking van de aarde is er een stabiele en duurzame tegel ontstaat. Maar in het proces van het inwinnen van natuursteen valt er, in het kader van verantwoorde tegels, nog wel winst te behalen.

Verbeteren van de werkomstandigheden

In groeves en fabrieken buiten Europa, met name in Aziatische landen, komt het helaas nog veel voor dat er slechte werkomstandigheden zijn. Machines zijn helemaal niet zo vanzelfsprekend, waardoor arbeiders het loodzware werk met mankracht moeten uitvoeren. Maar ook zoiets simpels als stofmaskers tegen de giftige stoffen die vrijkomen tijdens het inwinnen zijn vaak niet aanwezig. Ondanks het risicovolle werk, worden de arbeiders onderbetaald. In India bijvoorbeeld, verdient een arbeider gemiddeld 60 roepies per dag, wat omgerekend ongeveer gelijk staat aan 1 euro. Van die 60 roepie moeten arbeiders vaak een schuld aflossen, een schuld ontstaan uit het kunnen voorzien in onderdak en voedsel. Bij indiensttreding tekent de arbeider een schuldbekentenis om de lening te kunnen aflossen, maar door de torenhoge rentes en het lage loon zijn de arbeiders niet in staat om ooit nog uit de schulden te komen.

Oog voor natuurbehoud

Ook op het gebied van natuur valt nog terrein te winnen. Voor het opzetten van een groeve, met de daarbij behorende dorpen voor de arbeiders en de infrastructuur naar de groeve toe, moet namelijk veel natuur wijken en wordt het lokale ecosysteem aangetast. Zijn ze klaar met een groeve, dan staat veelal in de wet dat de natuur weer hersteld dient te worden, maar wat achtergelaten wordt is vaak een grote uitgestorven vlakte.

Hoe herkent u verantwoord natuursteen?

Er is helaas geen keurmerk waaraan u verantwoord ingewonnen natuursteen kunt herkennen. Wel staan steeds meer natuursteenhandelaren binnen Europa stil bij het feit dat hier iets aan gedaan dient te worden. U kunt dus altijd bij uw natuursteenhandelaar informeren naar de herkomst van het natuursteen. Ook kunt u zich verdiepen in het TFT Responsible Stone Program. Zij helpen de werkomstandigheden in groeves te verbeteren, houden ze onder toezicht en brengen ze in contact met importeurs. Door meer bewustwording te creëren omtrent de inwinning van natuursteen, komen we steeds een stapje dichter bij verantwoord natuursteen. Want natuursteen is zeker een bijzondere en duurzame steensoort, een echte verrijking van uw woning.